Het Fort.

Het fort Lillo is een schans dat werd opgericht ter verdediging van Antwerpen. Soms om te zorgen dat er geen vijand binnenkwam en soms om te zorgen dat er geen vrienden binnenkwamen. Het was opgebouwd als een 5 puntige ster. De bouwheer Willem Van Oranje, moest het stadsbestuur van Antwerpen herkennen, en de garnizoenen die in het fort gelegerd werden moesten onder Antwerps bevel staan. Op 28 februari 1578 is men met het plan begonnen. In oktober 1579 is men begonnen met de bouw, en in de zomer van het daaropvolgende jaar was het voltooid. Na de voltooiing werd het direct bemand, zonder dat men gedacht heeft aan een goede inkwartiering van de manschappen. De gevolgen bleven niet uit, en in 1581 braken ziekten uit. In 1584 door de Spanjaarden belegerd, onder Alexander Farnese en later door zijn opvolger ingepalmd. In 1585 terug veroverd door de Hollanders. In1609 zou men maar eerst de 5 de punt bijgebouwd hebben, doch dit is historisch niet verklaard. In 1747 door de Fransen aangevallen en ingenomen en in 1748,bij het verdrag van Aken, gaat het terug over in Hollandse handen. In 1785 kwam het door het verdrag van Fontainebleau in Oostenrijkse handen, maar door de Brabanders in 1789 aan deze ontfutseld. In 1792 ingenomen door de Luikse vrijwilligers.In 1793 keerden de Oostenrijkers nog even terug. In 1794 kreeg het fort een Franse bezetting. Tot het in 1814 door de Engelsen gebombardeerd wordt. In 1815 ging het terug over in Hollandse handen, tot het verdrag der 24 artikelen op 22 juni 1839 het fort overgaf aan België. Al die tijd is het fort Lillo een unicum geweest in de geschiedenis, daar er buiten de militairen ook burgers tussen de fort muren woonden, en werkten, ook tijdens de bezettingen van het fort.

Er bevond zich ook een garnizoenskapel tussen de fort muren, eerst waren het protestantse diensten tot bij de Oostenrijkse bezetting in 1785 ze aan de katolieken werd overgedragen. Doch na terugname in 1815 door de Hollanders werd er besloten de kapel om te vormen tot arsenaal, doch de gemeente nam dit niet en in 1827 werd het terug een katholiek bedehuis. Van 1830 tot 1839 heeft ze nog gedient als opslagplaats voor levensmiddelen. In 1839 werd ze terug herwijd om in 1883 totaal af te branden, en terug opgebouwd te worden in de vorm die ze nu nog heeft. De kapel was toegewijdt aan Sint Jozef om na de aansluiting bij Antwerpen, de naam over te nemen van de verdwenen Sint Benedictus kerk van Lillo Kruisweg.
Na de inbezitname van het fort door de Belgische troepen in 1839 werden ze van geen belang meer voor de vaderlandse verdediging. In de plannen van 1853 en 1868 werd Lillo fort envenals Liefkenshoek afgeschreven daar de nieuwe oorlogsschepen met getrokken geschud, de forten waardeloos maakten. In 1869 werd aanbevolen tot sloping van het militaire geheel, doch het duurde nog tot 1894 alvorens dit ten uitvoer werd gebracht. In 1896 werd een gedeelte van de gracht gedempt de ophaalbrug verwijderd en een gedeelte van de kazernes en magazijnen gesloopt. In 1905 werd de haven gegraven zodat er nog een gedeelte van de omwalling verdween. En omstreeks dat tijdstip werd ook "De Dreef" aangelegd dewelke een snellere verbinding mogelijk maakte met de rest van Lillo. En zo bleef het tot de aansluiting bij Antwerpen.

Home